POZNAŃ - RATUSZ

Ratusz w Poznaniu - Historia

Ratusz w Poznaniu po raz pierwszy pojawił się w dokumentach w 1313 roku jako Domus consulum. Jego budowę zakończono około 1300 r. za panowania Wacława II Czeskiego. Był to jednopiętrowy gotycki budynek wzniesiony na planie kwadratu. Z tego okresu zachowały się piwnice. Rozbudowano go w XV wieku. W 1504-1508 przebudowano wnętrza. Wieżę wzniesiono na przełomie XV i XVI wieku na ówczesnym północno-zachodnim narożniku. W 1536 w mieście wybuchł wielki pożar, który strawił również ratusz. W latach 1540-1542 remontowano budynek, a w szczególności wieżę. Mimo to jej stan nadal groził katastrofą. W 1550 Rada Miejska podpisała umowę na gruntowną przebudowę, połączoną z rozbudową ratusza, z tesyńskim architektem Janem Baptystą di Quadro z Lugano. trwały do 1560 r. Di Quadro podwyższył budynek          o jedną kondygnację, rozbudował w kierunku zachodnim, dodał attykę  i trzykondygnacyjną loggię. Podczas tego remontu zamówiono u mistrza ślusarskiego Bartłomieja Wolfa nowy zegar, który posiadał trzy pełne tarcze i jedną pół tarczę oraz „urządzenie błazeńskie, mianowicie koziołki”.

Legenda o koziołkach

(Gdy mistrz ślusarski Bartłomiej ukończył swój zegar i miał go zaprezentować radzie miasta oraz wojewodzie, którego również zainteresowała ta uroczystość, miano jakoby wydać ucztę ku czci możnych panów. Podczas przygotowań do uczty nieuważny kuchcik spalił sarnią pieczeń, a nie chcąc, aby błąd wyszedł na jaw, ukradł na podmiejskiej łące dwa młode koziołki. Nie udało mu się jednak sprawy zatuszować, gdyż koziołki uciekły z kuchni i wbiegły na ratuszową wieżę. Ku uciesze gości zaczęły trykać się rogami (według jednej z wersji zwróciły uwagę zgromadzonych na malutki pożar, od którego mogło spłonąć miasto). Rozbawiony wojewoda darował winę kuchcikowi, koziołkom życie, a mistrzowi Bartłomiejowi nakazał dołączyć do mechanizmu owo „urządzenie błazeńskie”.)

Zegar zainstalowano w 1551 r. W 1675 r. piorun uderzył w wieżę, niszcząc ją wraz z zegarem              i koziołkami. Odbudowana w 1690 r. wznosiła się na 90 m. Jej hełm zniszczył huragan i burza w 1725. W latach 1781-1784 dzięki staraniom Komisji Dobrego Porządku ratusz poddano gruntownej renowacji. Otrzymał wówczas kształt, który zasadniczo prezentuje dziś. Wieżę zwieńczono klasycystycznym hełmem projektu Bonawentury Solariego, a wykonania Antoniego Höhne[a]. Na szczycie umieszczono białego orła (o wymiarach: rozpiętość skrzydeł 2 m, wysokość 1,8 metra). Na wschodniej elewacji Franciszek Cielecki namalował wizerunki królów z dynastii Jagiellonów, a pod wieżyczką środkową umieszczono kartusz z królewskimi inicjałami SAR (Stanislaus Augustus Rex). Kolejny poważny remont przeprowadzono w latach 1910-1913, kiedy zniszczono renesansowe polichromie, zastępując je czarnym boniowaniem, uznając, że nie przystoją „poważnemu charakterowi miasta północnoniemieckiego”, jednak w 1913 r. na wieżę powróciły koziołki. Podczas walk o Poznań w 1945 r. ratusz poważnie ucierpiał. Wieża zawaliła się aż do czworobocznej gotyckiej podstawy, a wnętrze zostało uszkodzone przez wybuch bomby fosforowej. Renowację przeprowadzono w latach 1945-1954. Przywrócono wówczas renesansowy charakter elewacji, dodając jednak na attyce wśród innych sentencji jeden cytat z Konstytucji PRL. Orzeł, który przetrwał II wojnę światową w ukryciu, powrócił na wieżę w 1947 r. Obecny mechanizm koziołków pochodzi z końca XX wieku (wymieniono go również w 1954). Koziołki bodą się codziennie o godzinie 12. Obecnie z wieży Ratusza odgrywany jest hejnał Poznania.

W ratuszu od 1954 roku znajduje się Muzeum Historii Miasta Poznania, oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu, są tu dokumenty, rękopisy, starodruki, fotografie, pocztówki, grafiki i obrazy. Zaś najbardziej okazałą i według wielu uważaną za najpiękniejszą jest Wielka Sień zwana również Wielką Salą. Zdobią ją stiuki i kasetonowe sklepienia przestawiające m.in. Herkulesa czy Dawida walczącego z Goliatem. W Sali, mimo jest zabytkowego charakteru odbywają się koncerty, a dla szczęśliwców może stać się ona miejscem, gdzie wypowiada się sakramentalne „tak”.

◀(2/2)


Poznańskie Koziołki „ubrane” we flagi z okazji przyznania Polsce Piłkarskich Mistrzostw EURO 2012

Wygląd jak najbliższy projektowi J. B. di Quadro ze zmianami powstałymi po remoncie Komisji Dobrego Porządku przywrócił remont, który trwał w latach 1992-2002.

 

 

http://pl.wikipedia.org/wiki/Ratusz_w_Poznaniu

http://poznan.co-zobaczyc.pl/zabytki-poznania/ratusz/

Model z kartonu

opracowanie i rysunki Jerzy Oleńczak

rysunki montażowe Krzysztof Świerzko

 
Uwagi ogólne

Do wykonania modelu potrzebne będą następujące narzędzia i materiały: ostre nożyczki, żyletka, liniał, pinceta, deseczka montażowa, tektura o grubości 1 mm, brystol, oraz farby plakatowe.

 
Sposób wykonania

Model należy wykonać według instrukcji montażowej przedstawionej na rysunkach, zachowując proponowaną kolejność i uwzględniając uwagi.

Decydujący wpływ na estetyczny wygląd modelu ma dokładność przygotowania i wykonania poszczególnych elementów. Poszczególne części należy bardzo dokładnie wyciąć według kolejności montażu. Po wycięciu najlepiej jest napisać na odwrocie ołówkiem liczbę określającą daną część. Poszczególne części należy formować bardzo starannie, gdyż nadanie wyginanym elementom płynnej krzywizny, bez załamań, jest koniecznym warunkiem, aby model zachował projektowany kształt i estetyczny wygląd. Wskazane jest wcześniejsze nacięcie linii zagięć.

 

Opis budowy.

 

Podstawa i ściany.

Budowę modelu rozpoczynamy od wykonania podstawy, część(1) naklejamy na tekturę.

Ściany:

Ściana północna - część (2); przyklejamy do niej część (5) odpowiednio przycinając zdobienia i przyklejając pasek (5a)

Ściana zachodnia - część (3); przyklejamy do niej część (6) odpowiednio przycinając zdobienia i przyklejając pasek (6a)

Ściana południowa - część (4) przyklejamy do niej część (7) na którą naklejamy pasek (7a)

Części ścian (2, 3, 4)łączymy z sobą, przyklejamy do podstawy w oznaczonym miejscu. W oznaczonym miejscu pomiędzy ścianami wklejamy podklejoną tekturą część (S) rys.1.

Ściana wschodnia

Do części (8) przyklejamy tarasy (9, 11, i 15) wraz ze ściankami bocznymi (10, 12, 16 i 17) oraz schodami (13a-13f i 14a-14f). Części (9, 11, 13a-13f, 14a-14f i 15) naklejamy na tekturę (rys 2).

Formujemy część (19) do której przyklejamy wcześniej naklejoną na tekturę część (18) i następnie łączymy ze sklejonymi wcześniej elementami ściany wschodniej. do części (8) doklejamy część (23). Do części 18 w oznaczonym miejscu przyklejamy wieżyczki (części 22, 21, 22, 22a i 24) rys. 3. W oznaczonym miejscy zgodnie z rys.4 przyklejamy daszek (część 25).

Wieża główna

Wieżę wykonujemy z części 26-53. Taras (części 27, 28) oklejamy balustradą (części 29, 30). część 35 wklejamy do części 34. Rys.4.

Dachy

Dachy wykonujemy z części 54-60. W oznaczonym miejscu części 54 przyklejamy komin (części 61, 62) rys. 5/1 i 5/2

Elewacja północna

Do ściany północnej (część 2) w oznaczonym miejscu przyklejamy odpowiednio formując części 63-76. Rys. 6.

Elewacja południowa

Do ściany południowej (część 4) przyklejamy odpowiednio uformowane w oznaczonym miejscu części 77-97a. Schody (części 98a-98i) naklejamy na tekturę, a następnie z częścią 99 przyklejamy do podstawy (część 1) i ściany południowej (rys. 7).

Wieżyczki na ścianie północnej i zachodniej

Z części 100-111 wykonujemy wieżyczkę narożną. Z części 123-140 wykonujemy wieżyczki umieszczone na ścianach północnej i zachodniej. Rys. 8

Elewacja Wschodnia

Z części 112-122 wykonujemy wieżyczkę środkową elewacji wschodniej. Na części 117 umieszczamy koziołki (część122). Z części 141a-141h naklejonych na tekturę wykonujemy schody, które przyklejamy do podstawy (część1) i ściany (19). Rys. 7

Daszki, części 143-144 przyklejamy do części 19 zgodnie z rysunkami 6 i 7.

Gzymsy

Gzymsy - części 2a-2g, 3a-3d, 4a-4d, 8A, 19a-19k, 20a-20c, 21a-21c,63a-63e, 64A-64D,65A-65D, 70e-70i, 79a-79d, 85a-85c, 100a-100c,101a-101cprzyklejamy w miejscach oznaczonych zgodnie z rys. 9/1, 9/2 i 10/1, 10/2